बौद्ध धर्ममा वज्र गुरु जप एक पवित्र मन्त्र जपको अभ्यास हो, जुन विशेष रूपमा वज्रयान बौद्ध परम्परासँग सम्बन्धित छ। यो मन्त्र “ॐ वज्र गुरु पद्म सिद्धि हूँ” (Om Vajra Guru Padma Siddhi Hum) को रूपमा प्रचलित छ र यसलाई गुरु रिन्पोछे अर्थात् पद्मसम्भवसँग जोडिएको मानिन्छ। पद्मसम्भव आठौं शताब्दीमा तिब्बतमा बौद्ध धर्म फैलाउने प्रमुख व्यक्तित्व थिए, जसलाई दोस्रो बुद्धको रूपमा पनि सम्मान गरिन्छ। यो जप वज्रयान बौद्धहरूका लागि आध्यात्मिक उन्नति र शुद्धिकरणको शक्तिशाली माध्यम मानिन्छ।
वज्र गुरु मन्त्रको प्रत्येक अंशको गहिरो अर्थ छ। “ॐ” ले विश्वव्यापी चेतनालाई संकेत गर्छ, “वज्र” ले अटल र हीराको जस्तो शुद्धतालाई प्रतिनिधित्व गर्छ, “गुरु” ले आध्यात्मिक मार्गदर्शकलाई जनाउँछ, “पद्म” ले कमलको फूल अर्थात् करुणा र बुद्धत्वलाई बुझाउँछ, “सिद्धि” ले आध्यात्मिक उपलब्धि वा शक्तिलाई संकेत गर्छ भने “हूँ” ले मनको एकाग्रता र ऊर्जालाई व्यक्त गर्छ। यो मन्त्रको जपले व्यक्तिको मन, वचन र कर्मलाई शुद्ध बनाउँदै आन्तरिक शान्ति र जागरूकता बढाउने विश्वास गरिन्छ।
वज्र गुरु जपको महत्व बौद्ध साधकहरूका लागि असीमित छ। यो अभ्यासले नकारात्मक कर्मको शुद्धिकरण गर्छ, बुद्धि र करुणाको विकास गर्छ र सांसारिक दुःखबाट मुक्ति दिलाउँछ। वज्रयान परम्परामा यो मन्त्रलाई गुरु रिन्पोछेको आशीर्वाद प्राप्त गर्ने साधनको रूपमा लिइन्छ, जसले साधकलाई बुद्धत्वको मार्गमा डोर्याउँछ। तिब्बती बौद्धहरूले यो जपलाई दैनिक जीवनमा समावेश गर्छन्, विशेष गरी ध्यान, पूजा र तान्त्रिक साधनाको क्रममा। यसले बाहिरी र भित्री अवरोधहरू हटाउन मद्दत गर्छ भन्ने मान्यता छ।
यो मन्त्रको नियमित जपले साधकको जीवनमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउँछ। यसले मानसिक स्पष्टता, भावनात्मक स्थिरता र आध्यात्मिक बल प्रदान गर्छ। साथै, यो जपले गुरु र शिष्यबीचको सम्बन्धलाई बलियो बनाउँदै साधनाको गहिराइमा पुर्याउँछ। बौद्ध धर्ममा यो मन्त्र केवल शब्द नभई एक पवित्र ऊर्जा मानिन्छ, जसले साधकलाई संसारको भ्रमबाट मुक्त गराउँदै सत्यको पहिचान गराउँछ। आजको व्यस्त जीवनमा पनि वज्र गुरु जपले शान्ति र सन्तुलन कायम राख्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ।
